Eetstoornissen

Een eetstoornis is een psychische aandoening met als belangrijkste kenmerk verstoord eetgedrag.  Echter, een eetstoornis gaat vaak niet over eten. Eten is enkel een manier waarop problemen tot uitdrukking komen. Zo kun je door middel van wel eten of juist niet eten gevoelens onderdrukken. Het is dan ook belangrijk om de achterliggende problemen aan te pakken om te kunnen herstellen van een eetstoornis. Eetstoornissen zijn niet altijd zichtbaar, maar dat maakt het niet minder ernstig. Alle eetstoornissen kunnen gevaarlijke gevolgen hebben. Stichting Adoptiepedia heeft de meest voorkomende eetstoornissen op een rij gezet. Dit zijn dus niet alle eetstoornissen.

Anorexia nervosa

Bij de eetstoornis anorexia nervosa krijg je minder voeding(sstoffen) binnen dan je lichaam nodig heeft. Ook is er sprake van een vervormd lichaamsbeeld. Wanneer je in de spiegel kijkt zie je een dik lichaam, terwijl dat in de werkelijkheid niet zo is. Doordat je onvoldoende voedingsstoffen binnenkrijgt kun je last krijgen van lichamelijke klachten en ondergewicht.

Er worden twee typen anorexia onderscheiden: het beperkende type en het purgerende type. Bij het beperkende type anorexia ligt de nadruk op het onder controle houden van het gewicht door te weinig te eten en overmatig te sporten. Bij het purgerende type eten patiënten veel te weinig en ze maken gebruik van laxeermiddelen of braken om het gegeten voedsel kwijt te raken. Hier kunnen eetbuien aan vooraf gaan. Bij beide typen anorexia is er sprake van een te laag lichaamsgewicht.[1]

Boulimia nervosa

Bij boulimia nervosa is er sprake van terugkerende eetbuien. Er is wel een angst om aan te komen waardoor deze eetbuien worden gecompenseerd. De eetbuien verlopen vaak via een bepaald patroon. Eerst fantaseer je over wat je wilt eten. Vervolgens ga je naar de winkel en koop je alles waar je zin in hebt. Thuis wordt alles opgegeten waardoor je je daarna heel schuldig voelt, daarna ga je compenseren. Dit compensatiegedrag kan dan juist weer leiden tot een nieuwe eetbui, dit maakt het moeilijk om deze vicieuze cirkel te doorbreken.

Binge eating disorder

Een ander woord voor binge eating disorder is een eetbuienstoornis. In een korte tijd eet je een hele grote hoeveelheid eten achter elkaar, ook als je geen trek hebt. De drang om te eten is té groot en je kunt er niet mee stoppen, ook eet je sneller dan normaal. Tijdens een eetbui ben je alleen en vaak gebeurt het stiekem. Na de eetbui overheersen schuld- en schaamtegevoelens. Soms ervaren mensen een ontspannen gevoel tijdens, of kort na de eetbui.

Het verschil met boulimia nervosa is dat er bij een eetbuienstoornis niet gecompenseerd wordt. Overgewicht kan een gevolg zijn van deze eetstoornis, maar dit is niet bij iedereen het geval.

Eetstoornis niet anderszins omschreven (NAO)

Bij de eetstoornis NAO heb je een aantal symptomen van anorexia, boulimia en/of een eetbuistoornis, maar niet alle symptomen die bij deze specifieke eetstoornissen horen. Het heeft wel betrekking op (niet) eten en deze obsessieve gedachten gaan samen met de angst om dik te worden of te blijven. De gedachten hebben veel invloed op het dagelijks leven.

Adoptie en een eetstoornis

Volgens onderzoek van de George Fox University hebben mensen die geadopteerd zijn een grotere kans om een eetstoornis te ontwikkelen dan mensen die niet zijn geadopteerd. Dit kan onder andere te maken hebben met ondervoeding op jonge leeftijd.[2] Als voedsel op jonge leeftijd schaars is of gebruikt wordt als manipulatiemiddel dan kan dat later zorgen voor een verstoorde relatie met eten. Vroege ondervoeding kan namelijk veranderingen op de lange termijn veroorzaken in de stofwisselingssystemen en het neuro-endocriene systeem (reguleert de afgifte van hormonen). Dit kan de kwetsbaarheid voor stress en het risico op obesitas het hele leven vergroten.[3] Ten tweede erven we lichaamstype, bouw en gewichtsverdeling van onze ouders en voorouders. Geadopteerden hebben ander DNA dan hun adoptieouders en vaak hebben ze in hun omgeving ook geen mensen met hetzelfde lichaamstype. Doordat hun lichaamsbouw kan verschillen met die van de meerderheid bevolking, kan dat tot bezorgdheid leiden over het lichaamsbeeld.[4] Dit kan dan weer leiden tot een verstoorde relatie met eten. Ook komen geadopteerden vaker terecht in de verslavingszorg.[5] Een eetstoornis is dan geen verslaving, maar bevat wel aspecten van een verslaving. Eetstoornissen zijn complexer dan dat, want het gaat niet alleen om een afhankelijkheid, maar ook om achterliggende problematiek.[6] Als eetstoornispatiënten weer normaal eten, betekent dat niet dat de eetstoornis weg is. Er zijn dus verschillende verklaringen voor het feit dat eetstoornissen vaker voorkomen bij geadopteerden dan bij niet-geadopteerden.[7]
Bronnen
[1] Anorexia Nervosa. In: PsyQ..
[2] M.Strand, R. Zhang, L.M. Thornton, A. Birgegard, B. M. D’onofrio, C. M. Bulik, Risk of eating disorders in international adoptees: a cohort study using Swedish national population registers. In: National Center 26-05-2020.
[3] M.Strand, R. Zhang, L.M. Thornton, A. Birgegard, B. M. D’onofrio, C. M. Bulik, Risk of eating disorders in international adoptees: a cohort study using Swedish national population registers. In: National Center 26-05-2020.
[4] Lori Holden, Adoption & Eating Disorders. In: LavenderLuz, 2016.
[5] CBS, Volwassenheid: leefsituatie en welzijn van geadopteerden (versus niet-geadopteerden). In: Interlandelijke adoptie in Nederland. 08-02-2021.
[6] Scarlet Hemkes, eetstoorrnispatient of verslaafde?. In: Proud2bme, 03-12-2012.
[7] Snodgrass, G, Statistics on the Effects of Adoption. In: George Fox University, 1998.